Montag, 31. Oktober 2011

Predigt taun Reformationsdaag op Platt

Predigt an Reformationsfest, 31. Oktober 2011 Klock Sembe in de Klosterkerke Riddagshusen över Matthäus 10,26b-33:
Jesus seggt to sien Jüngers: Nist is verstecket, wat nich an’t Lichte kümmt. Un nist is sau heimlich, dat et nich bekannt wart. Wat ick jück segge in’t Dustern, dat schallt ji in’t Lichte vertelln. Un wat ji in’t Ohr seggt wart, dat schüllt ji von’t Daake raupen. Ji bruket nich bang to sien för den, die den Liew dootmaken künn, man de Seele künn se nist dauhn. Ji schullt jück awwer dulle vorseihn för den, de Seel un Liew to schann maken künn in de Höll. Kunnt ein nich twei Sparlinge um ein Groschen köpen? Man kein fällt op de Eerd, ohn dat ji Vadder dat wett odder will. Man jüch Haare op’n Koppe sinn alle geteelt. Darum bruket ji nich bange to sien: ji siet veel mehr wert as de Sparlinge! Jeden nu, de mick kennt för de Lüe, de will ick ock kennen vor mien Vadder in Himmel. Man jeden, de mick nich kennt för de Lüe, de will ick ock nich kennen vor mien Vadder in Himmel.


Leiwe Gemeinde,
geiht ji dat ok mannigmal sau, dat ji wat verget?
Wenn ein öller wart, denn is dat ganz normal, dat sick ein nich op alles besinnen kann. De Saken von fräuer, de fallt ein all wedder in, man, wat gestern ween is, dat is all wedder wech.
Sau geiht dat nich blots de öllere Lüe. Ick kann mick ock all nich mehr op alles besinnen. Sunders op Saken, de ick nich gern dau odder keen Lust dartau hebbe. De möt ick mick opschriewen.
Man, wat wi all licht vergeten, ob wi junge Lüe sind odder öldere, dat is: Dat Lewen is kein Zuckerschlecken.

Ach, denket se, dat is nist niet. Dat kennt wi all. Man, kennt wi dat wirklich? Wi wett, dat ein mannigmol krank ward, dat nich jeden
Daag schön is, un dat ein Dag dat Lewen to end geiht. Man den groten Rest von use Tied mögt wie nist weten von Krankheit un Sorgen und Doot. Wi meent, dat use Lewen ein gute Lewen sien möt, dat dat gar nich anners sien kann. Frieden, un genuch tau äten, Geld op’n Konto, un een Daak over usen Kopp, un gesund sien - dat mot alles so sien. Da hebbet wi en Recht oppe. Dafor hebbet wi gearbeitet un betaalt, dat wi gemütlich in use Stube sitten künnt.

So is dat ock: Wi sünt Stubenhockers worn. Fräuer weer dat’n Schimpwort ween, “Stubenhocker”. Man, hüte, wenn wi vonne Arbeit na Huuse koomt, odder wenn wi use Rente hebbt, denn sitt wi inne Stube. Denn willt wi för üsch sien, un use Ruhe hebben. Dat is dat Schönste. Un wiel alle Lüe so gern inne Stube sittet, gifft dat ok nich mehr veel, de sick um anneres, odder um annere, kümmern wullt: De Parteien find’ kein mehr, de da mitmaken willt, de Vereine ock nich - vun’ Schützenverein to’n Gesangverein. De Friewillige Füerwehr findt’ kein Friewillige mehr, un ock in de Kerke gaht de Minsche nich. De Lüe klaget, dat nist mehr los is in’t Dörpe, dat se de Füerwehr los wart, wenn se nich nauch Friewillige findt’, un dat keen mehr in de Kerke kümmt - man sülms rutgahn, sülms wat dauhn, dat willt se ock nich.

De Reformation, de wi hüte fiert, hett ‘n beten mit Schuld dar an. De Reformation mit ehr’ Entdeckung, dat de Minsch nüst to siehn Heil dauhn kann. Et kümmt alles von Gott - de Minsch mot alleen glöben. Wat hei süs deiht odder nich deiht, dat is nich so wichtig. Hei schall nist Unrechts dauhn; man ok denne mach he Gott bitten, dat hei jüm vergewen deiht. De Reformation hett den Unterschied maakt twischen den Globen as mien eigen, private Angelegenheit, un de Welt, die dormit nist tau dauhn hett. Dorum is dat för mien Globen ok egal, wat ick dauh odder nich dauh.
Man för Jesus is dat nich egal. Jesus will von sien Jüngers, dat se wat dauhn. Hei will, dat se em kennen vor de Lüe, un dat se bekennen schalln, wat em sülms seggt weer. Sei schallt sick in’t Lichte stellen, dat sei seihn wart, un von de Dääkers raupen, dat de Lüe sei hörn künnt. Sei schallt sick nich in de Stube versteeken, sünders na buten gahn, wo jeder seihn kunn, wat ein Christenminsche deiht. So hebbt dat de eersten Christen oke maket. Sei sünn opstaan för eern Globen un sei hett eer Muul nich holen, als dat um eer Lewen ging. Sei hebbt sick för eern Globen dootslaan laten. Sei sünn Bekenner woorn, “Märtyrer”, seggt man dartau, von dat Greek’sche Wort för “bekennen”.

Ok Martin Luther hett sick tau sien Globen bekannt. Hei is opstaan gegen de Fürsten, gegen den Kaiser un ok gegen den Papst. “Hier steih ick, ick kann nich anners, Gott helpe mick. Amen”, hett he seggt.

Bet in use Dage hett dat sonne Minschen gewen. Wi hebbt de dunklen Johr twischen dreiundrittig und fiefenfürzig nich vergeten, wo ein Minsche nich seggen künn, wat he denket, un wo Mitminschen dootslaan weern, blots wiel se den jödschen Globen hett. Da weern ok’n paar Lüe ween, de eer Muul nich holen künnt. Dietrich Bonhoeffer weer so ein ween. De bliew nich in de Stube sitten, de ging rut und wullt wat dauhn un hett sien Globen bekannt. Daför hebbet se em oppehänget.

Möt wi nu all för usen Globen dat sülms dauhn, möt wi uns all dootslan laten? Wi lewet inne annere Tied, da ward keiner mehr so liecht dootslan för sien Globen, för sien Hautfarw odder sien politische Ansichten. Darum künnt wi nu all usen Globen bekennen un möt nich Angst hebben, dat wi dadurch Schaden hebbt. Man wi sün trotzdem bange - bange, dat de Lüe över uns lacht, wenn wi över usen Globen redet. Dat beholt wi lieber för üsch. De Globe, dat is en persönliche, private Angelegenheit, da möt keen annere Minsch wat von weten.

Man de Globe is nich blots wat för dat Gefühl, de is nich blots en innere Angelegenheit. Jesus seggt: “Wat ick jück segge in’t Dustern, dat schallt ji in’t Lichte vertelln. Un wat ji in’t Ohr seggt wart, dat schüllt ji von’t Daake raupen.” De Globe mot sick wiesen, de Lüe
mot wat hörn un seihn von Globen. Nich blos mit vertelln un raupen, ok mit dat, wat wi dauht. “Wat ji ein von düsse mine mindste Brüder un Schwestern dauhn hebbt, dat hebbt ji mi dauhn!” (Matthäus 25,40), seggt Jesus. De Globe is nist, wenn hei nist mit use Lewen to dauhn het. Un dat meent: De Globe sitt nich bloß in use Harten, hei will ok mit use Hännen emaket wern. Wi möt nich all Pastöre weern, wi möt ock nich op’t Daak stiegen un dor runder bölken. Jeder, seggt Martin Luther, schall da wat dauhn, wo ein dat Lewen hinnestellt hett. Jeder schall dat dauhn, wat hei odder sei künnt.

Mannigmal möt wi runder von’ Sofa un ruut ut use warme Stube, weil de annere Minsche üsch bruket, weil hei odder sei use Hülpe bruket. De Welt ward nich besser, wenn wi in use Stube bliwet. Man, sei mot besser warn. So veel is nich gut, so veele Minsche geiht dat schlecht. Un ok wenn üsch dat hüte gut geiht - morgen kann dat all anners warn. In een amerikanischen Speelfilm, “Forrest Gump”, seggt de Hauptdarsteller: “Life is a box of chocolates: You never know, what you’re getting.” Op düütsch: Dat Lewen is en Pralinenschachtel: Ji künnt nich wetten, wat ji krieget.

Ick wett nich, ob dat Lewen blots Pralinen för üsch hett. Mannigmal sin da bestimmt ok’n paar fule twischen. De mot man ok sluuken. Dat Lewen is mannigmal seut wie Schokolade, un mannigmal gifft et ok veel uttauholen. Wenn wi meint, et schall immer seut sien, denn komt wie nich runter von’ Sofa. Denn so schön wie op’n Canepee is et buten nich, un annere Minschen to hülpen is ok nich sau liecht. Et is unbequem, sick intausetten för annere, tau’n Verein tau gahn odder sündags morgens inne Kerke. Man, wenn wi nich geiht, geiht bald kein mehr, un denn gifft’ dat bald alles nich mehr.

Un da is noch wat anners: Wenn wi annere helpt, denn wett wi ok, wat wi dauhn möt, wenn wi sülms watt utholen möt. Un wi lernt, dat man dat överstaan kann. Dat man Hülpe find’t von sien Mitminschen, Hülpe in sien Globen, Hülpe von Gott.

Wenn wi rutgaht ut use Stube un dauht, wat wi künnt, denn dauht wi dat, wat Jesus von üsch will. Denn alles wat wi för use Mitminschen dauht is wie en Predigt von’t Daake: De Minsche künnt doran seihn, wat Globen is, nämlich: Datt Gott üsch leiw hett.

Dat wull ock Martin Luther de Minschen wiesen, und Johannes Bugenhagen, datt Gott üsch leiw hett. Darüm hett sei de Reformation maket. Un sau maket wi hüte noch Reformation, wenn wi in dit Spor bliebet. Amen.

Un Gott sin Frieden, de weit över dat ruutgeiht, wat ein Minsche sick utdenken kann, schall ji Harten un Gedanken bewahren durch dat, dat ji Christus Jesus tauhört.


Bei dieser Predigt hat mir mein Vater, Friedhelm Schmidt, geholfen. Ich danke ihm sehr dafür.